رابطه ی پول و شادی

در طول زندگی با چیزی به اسم پول و پولدار شدن روبرو شده ایم اما ارتباط آن را با جوانب مختلف زندگی، متوجه شدیم یا نه؟! مثلا درباره ی شاد بودن در زندگی ، آیا تا به حال اندیشه کرده ایم که پول و پولدار شدن، چگونه می تواند ما را شاد کند؟!

روان شناسان مشغول بررسی این فرض هستند که آیا پول می‌تواند شادی بخرد یا خیر؟!

برنده جایزه نوبل اقتصاد، دانیل کانمن شخصی که تحقیقات زیادی در این خصوص صورت داده است، معتقد است که چنین رابطه‌ای وجود ندارد، وی مدعی است میان درآمد سالانه هنگفتی که قادر است یک زندگی مالی راحت را تامین کند و شادتر بودن نسبتی وجود ندارد.

چهره‌های آکادمیک دیگری نیز هم چون الیزابت دان (استادیار روانشناسی در دانشگاه بریتیش کلمبیا) و مایکل نورتون (استاد بازاریابی در دانشکده کسب و کارهاروارد) که کتابی با نام «پول شاد: دانش هوشمندانه‌تر خرج کردن» نوشته است، در این خصوص بحث کرده‌اند.

مایکل نورتون اعتقاد دارد که پول قادر است برای شما شادی خریداری کند، اما این مسئله ربطی به مقدار ثروت شما ندارد، بلکه به نحوه خرج کردن پول توسط شما بستگی دارد. وی از مفهومی به نام «سازگاری لذت» سخن می‌گوید، بر اساس این مفهوم ذهن انسان قادر است خود را با سرعت با لذتی که حس می‌کند تطبیق دهد. مثلا چیزی که امروز جدید و شادی‌زا است، بلافاصله بعد از گذشت چند روز به امری روزمره بدل می‌شود. وقتی که ما یک اتومیبل زیبا را برای روز نخست تصاحب می‌کنیم، لذتی وافر از آن می‌بریم، اما به دلیل وجود اصل سازگاری لذت این اتومبیل پس از گذشت زمان مشخصی از ایجاد لذت و یا شادی برای ما ناتوان است، این مسئله برای تمامی اموالی که قابل خریداری به وسیله پول هستند، صدق می‌کند. بنابراین بهتر است ما پول خود را صرف چیزهایی کنیم که مغز قادر نیست لذت آنها را پس از مدتی تکراری کند.

در ادامه راهکارهایی ارائه شده است که به افراد و سازمان‌ها یاری می‌رساند، که با بهره گیری از پول شادی و رضایت خود را افزایش دهند.

نورتون می‌گوید: جابه‌جا کردن نقش شادی آفرین پول از خریداری چیزها به خریداری تجربیات و از هزینه کردن برای خود به هزینه کردن برای دیگران سبب می‌شود که نقش شادی‌آفرین پول به صورت دراماتیک‌تری محقق شود. توصیه‌های وی از این قرارند: با پولتان تجربه خریداری کنید: مغز قادر نیست لذت ناشی از تجربیات را به سادگی لذت ناشی از داشتن چیزها سازگار و تکراری کند، بنابراین اگر به شادی و لذت طولانی‌تر بها می‌دهید، پول خود را بیشتر صرف تجربیات کنید تا اشیاء. یک سفر به یادماندنی در طول تاریخ زندگی شما درخشش شادی خود را از دست نمی‌دهد. ماجراجویی‌هایی که تنها با پول ممکن هستند، هیجان و شادی درازمدت را به زندگی شما هدیه می‌دهند که مشمول اصل سازگاری لذت نیز نمی‌شود. انسان می‌تواند از خلال این تجربیات رشد کند و به صورت دائمی از تغییرات خود لذت ببرد، در حالی که لذت داشتن یک ماشین جدید هرگز با شما نخواهد ماند.

 با پول خود زمان بخرید: زمان در حقیقت شکلی از ثروت است، وقتی کار می‌کنیم زمان را صرف و درآمد کسب می‌کنیم، با از دست دادن زمان زیاد دچار غم می‌شویم، پس چرا با خریدن آن دچار شادی نشویم؟ پول زیاد می‌تواند موقعیتی برای ما ایجاد کند که برای گذران زندگی روزمره خود و همچنین کسب درآمد بیشتر نیازمند صرف زمان کمتری باشیم، این مسئله سبب شادی ما می‌شود.

در حقیقت پول راهی برای خرید فراغت است ؛ در فراغت می‌توانیم کتاب بخوانیم، دوستانمان را ببینیم و زمان بیشتری صرف خانواده کنیم. با پولتان فرصت‌های آینده را بخرید: وقتی پول زیادی داریم، می‌توانیم رزرو یک اتاق در یک هتل خوب برای یک آخر هفته فوق‌العاده را صورت دهیم یا یک تجربه منحصر به فرد، همچون شرکت در یک کنسرت گران قیمت را که در آینده رخ می‌دهد خریداری کنید. این مسئله متفاوت از خرید تجربه با پول است، وقتی چیزی را که قرار است در آینده رخ دهد می‌خرید نه‌تنها آن تجربه را بلکه لذت و امید و انتظار برای وقوع آن را هم خریده‌اید. در حقیقت دوبرابر شادی خریده‌اید. لذت پیش‌بینی واقعیت مطلوب، لذتی بسیار خاص و دلپذیر است. بدین ترتیب در حالی که در طول روز خسته هستید، فکر یک واقعه خوب در آینده (که خرید آن با پول ممکن شده) طروات را به لحظات شما بازمی‌گرداند.

پولتان را صرف نزدیکانتان کنید: نتایج تحقیقات دان و نورتون ثابت می‌کند، در تمامی جوامع، اعم از پیشرفته یا فقیر، مردم همواره از خرج کردن پولشان برای دیگران شادی بیشتری احساس کرده‌اند تا خرج کردن آن برای خود. در نگاه نخست ممکن است این ایده افراطی و فداکارانه به نظر برسد، اما اگر شما به دنبال شادی هستید، باید بدانید شادی بیشتری هم در این روش وجود دارد، در مورد دیگران نیز همچون خودتان عمل کنید، فراموش نکنید که به دلیل اصل سازگاری لذت آنها نیز از داشتن زمان و تجربه و فرصت بیشتر لذت خواهند برد و شاد خواهند شد تا داشتن اشیاء. پول خود را به جای صرف کردن در تقسیم‌بندی‌های سنتی صرف یکی از مقولات بالا کنید و خواهید دید پول قادر است شادی بیاورد.